Last Updated:
May 5, 2025

Click here to submit your article
ભક્તચિંતામણિ
Per Page :

ભક્તચિંતામણિ પ્રકરણ:- ૧૧૩

ચોપાઇ- હવે કહું હરિભક્તનાં નામ, જેને મળ્યા છે સુંદરશ્યામ । અતિ પવિત્ર ઉત્તમ એહ, જેને શ્રીહરિ સાથે સનેહ ।। ૧ ।। લેતાં નામ આવે છે આનંદ, જેને સ્વામી મળ્યા સુખકંદ । તેનાં નામ સાંભળે જે જન, થાય કુળે સહિત પાવન ।। ૨ ।। સોરઠ દેશના સતસંગી જેહ, કહું પ્રથમ પ્રકાશી તેહ । દેશ પવિત્ર પવિત્રજન,જેનાંહરિપરાયણ મન ।। ૩ ।। બાળ જોબન વૃધ્ધ સમિષ્ઠ, સરવે જન સમાધિનિષ્ઠ । ભાવિ ભક્ત વાલો જેતબાઇ, જીયાં ભક્ત થયા ભીમભાઇ ।। ૪ ।। તે તો મોટા મુક્ત મહામતિ, સદા સુખિયા અંતરે અતિ । જેની કહ્યામાં નાવે મોટાઇ, એવા ભક્ત કહીએ ભીમભાઇ ।। ૫ ।। પુણ્ય પવિત્ર પર્વતભાઇ, જેની અખંડવૃત્તિ હરિમાંઇ । સ્થિતિ પિંડ બ્રહ્માંડ પાર, નાવે જોયે જગત લગાર ।। ૬ ।। અક્ષરરૂપ મોટ્યપ તે તણી, વૈશ્ય ભક્તમાંહિ શિરોમણિ । એક ભક્ત રાજોભાઇ ધીર, વચનરૂપ અનુપ આહીર ।। ૭ ।। નકી ભક્ત છે નાગજી નામ, ખીમજી શવજી ને જેરામ । રાજા આંબા મુળજી કલ્યાણ, એક નામે બે ભક્ત પ્રમાણ ।। ૮ ।। નૃસિંહ નાથો રાઘવ કુરજી, માવો મેઘો ને ભક્ત કાનજી । કહીએ કેશવ વસતો વળી, શામજી જીવો અરજુન મળી ।। ૯ ।। રૂડાં ગાંગુ મધુ રાધાબાઇ, હરિ ભજે તેજુની ભલાઇ । એહ આદિ કણબી કહેવાય, વસે મુક્ત માણાવદ્રમાંય ।।૧૦।। દ્વિજભક્ત મુક્ત મયારામ, ભ્રાત ભક્ત […] read more
0 Views : 133

ભક્તચિંતામણિ પ્રકરણ:- ૧૧૪

પૂર્વછાયો- વંદુ હું ભક્ત વાળાકના, જન વિશવાસી વિશેક । અચલ પ્રભુનો આશરો, વળી ગ્રહી ન મૂકે ટેક ।।૧।। ઉદાર મન અતિ ઘણાં, જેને પ્રકટ પ્રભુશું પ્યાર । ભોળે ભાવે ભજે હરિ, છળ કપટ નહિ લગાર ।।૨।। એવા હરિજનનાં, નામ લેતાં આવે આનંદ । કહું સંક્ષેપે સાંભળો, જેને સ્વામી મળ્યા સુખકંદ ।।૩।। ચોપાઇ- બહુ ભક્ત બગસરે ગામ, કોળી હરિપાલ સુતરામ । રૈયો કાનો ભગો ઉકો રાણો, ભક્ત સંઘો ભગો કૃષ્ણ જાણો ।।૪।। ભક્ત વેલો મેપો જોધો જન, કુરજી હરજી એ પાવન । દેવશી આદિ દૈ સતવારા, ભક્ત નાઇ રાજો માવો સારા ।।૫।। નકી વૈશ્ય એક નાનબાઇ, વસે જન એ બગસરામાંઇ । વૈશ્ય કલો ને પુંજો પાવન, વસે માલવાણે હરિજન ।।૬।। ઘુઘરાલે છે લાધો સુતાર, ઉકો ચિતળે માંડણ લુવાર । ઠકર વસતો ઢોલરવામાંઇ, માંડવડે છે નારાયણ નાઇ ।।૭।। સનાળે ગોદડ મકવાણો, સુડાવડ ગોવર્ધન લુવાણો । ચરખે જન રામ કુંભાર, દેરડિમાંહિ, શામો સોનાર ।।૮।। પિઠવાજાળે ખીમો પટેલ, ચુડામાં ભક્ત વેલો વસેલ । ભક્ત કૃષ્ણ આહીર હામાપર, બરવાળે છે ડાયો સગર ।।૯।। દ્વિજ ભક્ત સુંદરજી ઉદાર, લાઠિયે વજેરામ સુતાર । ભક્ત રૂડો આસોંદર ગામ, કણબી હિરો ને રતનો નામ ।।૧૦।। માંશિયાળે રૈયો હરિજન, કણબી કુળમાં ભક્ત પાવન । લુણીયે ભક્ત ત્રિકમ ઠાર, વૈશ્ય લાધો આકડિયા મોઝાર ।।૧૧।। ભક્ત જીવુબાઇ ધકુબાઇ, કાઠી તોરી ખંભાળિયામાંઇ । […] read more
0 Views : 154

ભક્તચિંતામણિ પ્રકરણ:- ૧૧પ

પૂર્વછાયો- કહું ભક્ત કાઠિયાવાડના, જીયાં રહ્યા હરિ કરી વાસ । આપી સુખ અતિઘણાં, પૂરી જનના મનની આશ ।।૧।। નિષ્કામી નિર્મળ અતિ, અતિ આંટીવાળાં અંગ । તન ધન સુખ ટળે, તોય ન ચળે સતસંગ ।।૨।। એવા ભક્ત અનૂપનાં, લેતાં નામ આવે આનંદ । કહું ભક્ત કારિયાણીના, જેને સ્વામી મળ્યા સુખકંદ ।।૩।। ચોપાઇ- ભક્ત માંચો મોટા હરિજન, વાચકાય છે નિશ્ચળ મન । વેલો વસતો રામ ખાચર, ક્ષત્રિ ભોજોભાઇ ઉજાગર ।।૪।। માતરો ને વળી માણસુર, ભક્ત વિસો હરિને હજુર । કણબી વીરદાસ કમો કહીએ, રાઘવ દેવો હરજી લહીએ ।।૫।। કાનો વીરો બોઘો લખમણ, ગોવો જીવો કુંવરો પંચાણ । લાલો ભગવાન ભક્ત સુતાર, લાધો સઇ જેરામ લુવાર ।।૬।। ઠક્કર રતનો રઘો ભગત, હીરો દલવાડી સુમાર જત । ખોડો ગોવો ધનો માધો શ્યામ, ભગવાન પીતાંબર છે નામ ।।૭।। એહાદિ કહીએ કણબી સુજાણ, ભક્ત રાઠોડ તેજો પરમાણ । ધનબા હરિબા શિતબાઇ, મોટા ભક્ત કારિયાણીમાંઇ ।।૮।। વિપ્ર જીવો વૈશ્ય વેલોભાઇ, દ્વિજ વાલુ ક્ષત્રિ ફઇબાઇ । એહાદિ જન ઝમરાળે ગામ, લાઠિદડે ખાચર દાદોનામ ।।૯।। ક્ષત્રિ ભક્ત કહીએ કાંધોભાઇ, લાઠિદડે વૈશ્ય શામબાઇ । રાણો ક્ષત્રિ દેવો સતવારો, ચોથો ભક્ત લુણધારે સારો ।।૧૦।। નસિતપુરે માંચો ખાચર, માવો કુંભાર રહે રામપર । ક્ષત્રિ પુંજો પાણવિ ગામ, ક્ષત્રિ કૃષ્ણ ઠક્કર વશરામ ।।૧૧।। દ્વિજ ગલાલબા દયારામ, બેન ભાઇ એ પાટણ ગામ । શા […] read more
0 Views : 149

ભક્તચિંતામણિ પ્રકરણ:- ૧૧૬

પૂર્વછાયો- હવે ભક્ત હાલારના, વળી કહું કચ્છ સમેત । શુધ્ધ મને જે સાંભળે, તેને થાય હરિમાં હેત ।।૧।। મીઠાબોલા ને મોબતી, હૈયે હેત અપરમપાર । પ્રીત પ્રગટ પ્રભુશું, કરૂં તેનાં નામ ઉચ્ચાર ।।૨।। ચોપાઇ- ભક્ત ગુણવંતા છે ગોંડલે, ભજે પ્રભુ મન નિરમળે । પુરપતિ ક્ષત્રિ હઠીભાઇ, કરી હરિ ભજીને ભલાઇ ।।૩।। ક્ષત્રિ ભક્ત ડોસોભાઇ કહીએ, એહ આદિ બીજા બહુ લહીએ । જીવરામ પ્રાગજી સુતાર, ભક્ત જોધો એ જાતિ ઉદાર ।।૪।। વિપ્ર જેઠો મીઠો ને ભાઇજી, ભક્ત શેઠ રૂડો રાઘવજી । કડિયા રતનો અજો નારાયણ, હરભમ હરિપરાયણ ।।૫।। વાઘો વાલો કડવો કુંભાર, અર્જણ દેવશી લખો ઉદાર । નાથો વાલો લુહાર જેરામ, સઇ ગગો નારાયણ નામ ।।૬।। આંબો કાનો જન જણસાળી, શેખ જીવણ યવન વળી । એહ આદિ છે જન અપાર, રહે ગોંડલ ગામ મોઝાર ।।૭।। ભક્ત ભાટિયો હીરો છે નામ, હરિજન દ્વિજ પ્રજારામ । એક વેરાગી તુલસીદાસ, એહ આદિનો મોવૈયે વાસ ।।૮।। નથુજી ઉદોજી જેઠીભાઇ, રૂડા ભક્ત કહીએ ક્ષત્રિમાંઇ । ભક્ત હરજી ઝીણો કુંભાર, વિપ્ર ગણેશ લાલો ઉદાર ।।૯।। એહ આદિ જે જન કહેવાય, વસે ગામ નાગડકામાંય । દેવો ઓઝો કણબી કરમશી, ભજે હરિ વેરીગામ વશી ।।૧૦।। ક્ષત્રિ ભક્ત ડેરીયે માનજી, વડારે વોરો વાલો જનજી । કાજુ ભક્ત કાલાવડમાંઇ, ખતરી તે જાદવજીભાઇ ।।૧૧।। અતિ ઉદાર હેતુ હોંશિલો, જેનો ભાઇ કેશવજી વાલો […] read more
0 Views : 185

ભક્તચિંતામણિ પ્રકરણ:- ૧૧૭

પૂર્વછાયો- સુંદર ભક્ત સૌભીરદેશે, જેનાં અતિ મન ઉદાર । તન મન ધન તુચ્છ કરી, હરિ ભજી ઉતર્યા ભવ પાર ।।૧।। એવા જન ઉત્તમનાં, સુણો નામ સર્વે કાન । લાલચ્ય લાગી લખવા, જેને મળ્યા છે ભગવાન ।।૨।। ચોપાઇ- રૂડા ભક્ત રહે વઢવાણ, ભક્ત બેચર દ્વિજ સુજાણ । દેવકૃષ્ણ લાધો અંબારામ, દ્વિજભક્ત અમૃત અકામ ।।૩।। પુંજો વસતો ભક્ત સુતાર, ખોડો ગુલાબ કણબી ઉદાર । ક્ષત્રિ ફઇબા ને કલબાઇ, લખુ વણિક વઢવાણમાંઇ ।।૪।। દ્વિજભક્ત છે ગોવિંદરામ, ઓઝો પાંચો રહે વાઘેલે ગામ । હરિજન કોળી હાજો કહીએ, ભક્ત નળિયા ગામમાં લહીએ ।।૫।। ભક્ત ભદ્રેશ્વરિયે સ્વછંદ, શેઠ અમીચંદ સુરચંદ । વૈશ્ય સુંદરજી અવિચળ, મોટા ભક્ત મન નિરમળ ।।૬।। સારા ભક્ત રહે સિથેગામ, દ્વિજ બેચર માલજી નામ । શા ગણેશ આણંદ ભાવસાર, એહાદિ જન સિથા મોઝાર ।।૭।। કણબી વણારશી પીતાંબર, સારા સતસંગી એ સુંદર । દ્વિજ જેરામ ને લાધીબાઇ, જન રહે દેવચરાડીમાંઇ ।।૮।। રૂડા ભક્ત લખતરે લખો, દ્વિજ ભવાની વૈશ્ય હરખો । ખરા ભક્ત છે ખેરવે ગામ, કણબી ગણેશ નરશી નામ ।।૯।। કણબી અજુર્ ન દ્વિજ ભીમજી, ક્ષત્રિ જેઠે લીધા હરિ ભજી । એહાદિ જન રહે બાપોદરે, ભલી ભક્તિ પ્રભુજીની કરે ।।૧૦।। અલંદરે દ્વિજ જેઠો નામ, ક્ષત્રિ બપો ભક્ત બાલાગામ । કણબી ભક્ત જીવો વશરામ, ગાંગો ખીમો ને બેચર નામ ।।૧૧।। દ્વિજ ભક્ત ભવાન ભાળિયે, એહ […] read more
0 Views : 149

ભક્તચિંતામણિ પ્રકરણ:- ૧૧૮

પૂર્વછાયો- ભાખું ભક્ત હવે લના, જેનાં અતિ નિરમળ અંગ । સત્ય અસત્ય ને ઓળખી, વળી કર્યો જેણે સતસંગ ।।૧।। અંતર ત્યાગી અતિઘણાં, જેણે સહેજે તજયો સ્વાદ । પ્રીત કરી પરબ્રહ્મશું, તજી જગતનો વિષવાદ ।।૨।। લેતાં નામ એ જનનાં, મારે હૈયે હરખ ન માય । કહું સંક્ષેપે સાંભળો, સુણિ પાપ પ્રલય થાય ।।૩।। ચોપાઇ- ક્ષત્રિ પુંજોજી બાપુજી વર્શોભાઇ, કાયોજી અજાુબા ફુલિબાઇ । શા ત્રિકમ ડોસો રતનજી, કાનજી કલ્યાણજી ગગજી ।।૪।। ભક્ત કણબી ખીમો રતનો, ઘાંચો વનમાળી ભક્ત પ્રભુનો । મોનો ને વળી દામો લુહાણો, એહ આદિ તે ધોલેરે જાણો ।।૫।। દાદોચારણ શેઠ ઠાકરશી, ભજયો હરિ ગોરાસામાં વસી । દ્વિજ રૂગનાથ ને ત્રિકમ, જગજીવન પુરૂષોત્તમ ।।૬।। દ્વિજભક્ત કહીએ મયારામ, એહ આદિ ભડિયાદ ગામ । ક્ષત્રિભક્ત એક રૂપોભાઇ, કાજુ જન કાદિપુરમાંઇ ।।૭।। વિપ્ર વસતો જગો ઓધવજી, હિરજી પુંજો શામો ને નાથજી । દ્વિજ રળીયાત ગલાલબાઇ, ક્ષત્રિ હઠી હરિ અજુભાઇ ।।૮।। કણબી ભક્ત હરજી લવજી, રણછોડ ને સોની હેમજી । ભક્ત માવ છે એક બારોટ, પ્રેમીભક્ત માવો પરિયટ ।।૯।। એહઆદિ ભક્ત બાઇ ભાઇ, સારા સતસંગી ગાંફમાંઇ । ક્ષત્રિ ભક્ત દાદો દેશળજી, દેવબાયે લીધા હરિ ભજી ।।૧૦।। દેવજાતિ ભક્ત દાદોભાઇ, એહ આદિ તે પિપળીમાંઇ । દેવજાતિ ભક્ત ખીમરાજ, આવરદાસે કર્યું નિજકાજ ।।૧૧।। ભક્ત સેસો વણાર ને પ્રાગ, હઠી ડોસે કર્યો કુસંગ ત્યાગ । કોળી ભક્ત […] read more
0 Views : 128

ભક્તચિંતામણિ પ્રકરણ:- ૧૧૯

પૂર્વછાયો- દાખું દાસ દંઢાવ્યના, ભક્ત અતિઘણા ભાવિક । દૃઢમતિ ધીરજ અતિ, જાણે સત્ય અસત્ય વિવેક ।।૧।। તન મન ધન તુચ્છ કરી, હરિજન થયાં નરનાર । પ્રકટ પુરૂષોત્તમને, મળી ઉતર્યાં ભવપાર ।।૨।। બાળ જોબન વૃધ્ધ વળી, સરવે થયાં સનાથ । પરા પાર પરબ્રહ્મ જે, તેહ નિરખ્યા નયણે નાથ ।।૩।। એવા જન અનઘનાં, લેતાં નામ આવે આનંદ । શ્રવણ દઇ જે સાંભળે, તે વામે મહાદુઃખ દ્વંદ્વ ।।૪।। ચોપાઇ- મોટા ભક્ત છે મોટેરે ગામ, કણબી ભક્ત ભૂધરદાસ નામ । પુરૂષોત્તમ રઘો નાથજી, હાંસજી વેણીદાસ રામજી ।।૫।। લખો લખુ ભગો પ્રભુદાસ, બાઇ કંકુયે ત્યાગી જગઆશ । બાઇ હરિ ને રળિયાત બાઇ, રતનબાઇ છે મોટેરામાંઇ ।।૬।। જેઠો ભક્ત જન ગંગાબાઇ, કણબી ભક્ત કોટેશ્વરમાંઇ । અડાલજ માંહિ છે ચોધરી, તજી કુળ ધરમ ભજયા હરિ ।।૭।। કણબી ભક્ત જેરામ ને લાલ, જેઠો અવિચળ પુર જમાલ । કણબી હરખજી પુંજો ભાટ, રહે ઉમારસદે તજી ઉચ્ચાટ ।।૮।। દેવજાતિ તે ભક્ત છે આસો, કહીએ એહનો કલોલે વાસો । કણબી ભક્ત ગંગાદાસ કહીએ, નરોત્તમ વાસણજી લહીએ ।।૯।। ભક્ત કાકુજીને કાશીદાસ, શિધરદાસનો ઓળામાં વાસ । રૂડાં ભક્ત છે બાઇ રતન, એહ રહે ઓળે હરિજન ।।૧૦।। ભક્ત સુતાર જેઠો કેશવજી, કણબી કાશીદાસ ને રાયજી । દ્વિજ ભવાનીશંકરભાઇ, શા ઝવેર ધમાસણામાંઇ ।।૧૧।। હરિભક્ત કોળી વાલો કહીએ, જન ગામ જલોદમાં લહીએ । ખાંટ ભક્ત બાદરજી […] read more
0 Views : 149

ભક્તચિંતામણિ પ્રકરણ:- ૧ર૦

પૂર્વછાયો- મોટા ભક્ત મારૂ દેશના, અને મોટાં જેનાં મન । સંગ કુસંગને ઓળખી, વળી થયા હરિના જન ।।૧।। લેશ નહિ જે દેશમાં, સમજવા સુધી રીત । એવા દેશમાં ઉપજી, જેણે કરી હરિશું પ્રીત ।।૨।। એવા જન પાવનનાં, કહું કાંયેક હવે નામ । ઉચ્ચ નીચ કુળમાં અવતરી, જેણે ભજયા સુંદરશ્યામ ।।૩।। ચોપાઇ- ખરા ભક્ત કહીએ ખાણ ગામે, દેવજાતિ શંભુદાન નામે । ઘેર લાલુબાઇ હરિજન, જેણે જન્મ્યા લાડુજી પાવન ।।૪।। રૂડા ભક્ત છે ખીમોજીભાઇ, ઘેરે મોટાં જન મોજબાઇ । એહાદિ બીજા જન ગણીજે, ભલાભક્ત ખાણમાં ભણીજે ।।૫।। ભક્ત એક છે ચેલો લુવાર, વસે તે ભીલમાલ મોઝાર । ક્ષત્રિ ભક્ત હેમરાજ નામે, ભજે હરિ રહે નરોલી ગામે ।।૬।। ભક્ત કણબી દેવશી જાણીયે, દ્વિજ ચેલો ગામ ઝુઝાંણીયે । વાલી ગામે વસે બહુ જન, દ્વિજ વિરમ ભક્ત પાવન ।।૭।। દ્વિજ વખતો ગામ જોધાવે, વ્યાધ મેઘરાજ ભક્ત કાવે । ભક્ત વખતો જાત્યે વાઘરી, રહી ઉનડિયે ભજયા હરિ ।।૮।। ખીમો ભજે હરિ ભાવ ભલે, જાત્યે વાઘરી વસે સાયલે । હરિભક્ત વાઘરી ઇશરો, વસે દાસપામાં દાસ ખરો ।।૯।। ગામ ભુકામાંહિ ભજે હરિ, ભક્ત અમરો જાત્યે વાઘરી । ભક્ત જોધો જન જીવીબાઇ, રહે વાઘરી ગામ દેતામાંઇ ।।૧૦।। ભક્ત વાલો વખાણું વાઘરી, ભલી ભક્તિ પ્રભુજીની કરી । બાઇ રૂપા મેઘી ને કેશર, ગામ સુરાણે ભક્ત સુંદર ।।૧૧।। ઉદો વાઘરી રહે […] read more
0 Views : 133
Powered By Indic IME