દોહા :
એમ નખશિખા મૂર્તિ નાથની, સમરતાં સુખ થાય ।।
અહોનિશ ઉરમાં ધારતાં, કરવું રહે ન કાંય ।।૧।।
ચરિત્ર સર્વ ચિંતવી, મૂરતિ ધારે મન ।।
કાળ માયા કર્મનું, વ્યાપે નહિ વિઘન ।।૨।।
ચોપાઇ ધ્રુવપદી :
મૂર્તિ તમારી સુખકારી, જીવન જાણું છું ।। છો અવતારના અવતારી, જીવન જાણું છું ।।
મહાસમર્થ છો મહારાજ,જીવન૦ । વળી આપે રાજાધિરાજ,જીવન ૦ ।।૩।।
પુરૂષોત્તમ પૂરણબ્રહ્મ,જીવન૦ । તમને નેતિ કહે નિગમ,જીવન૦ ।।
વાસુદેવ દયાળુ સ્વભાવ,જીવન૦ । મહાપુરૂષ મહાનુભાવ,જીવન૦ ।।૪।।
નારાયણ નિર્વિકારી,જીવન૦ । મહાપરમ મંગલકારી,જીવન૦ ।।
ભકતભયહારી ભગવાન,જીવન૦ । આપ્યા આશ્રિતને અભયદાન,જીવન૦ ।।૫।।
સચ્ચિદાનંદ દિવ્યમૂર્તિ,જીવન૦ । જેને અતિ અગમ કહે શ્રુતિ,જીવન૦ ।।
છો પરમ કલ્યાણકારી,જીવન૦ । એવી નૌત્તમ મૂર્તિ ન્યારી,જીવન૦ ।।૬।।
તમે કોટિ બ્રહ્માંડાધીશ,જીવન૦ । વળી સર્વેતણા છો ઇશ,જીવન૦ ।।
ધર્મધુંરધર ધન્ય ધન્ય,જીવન૦ । ભકિતધર્મના નંદન,જીવન૦ ।।૭।।
અલૌકિક મૂર્તિ આપે,જીવન૦ । જોયે જનમમરણ દુઃખ કાપે,જીવન૦ ।।
તમે કાળમાયાના નિયંતા,જીવન૦ । છો ગુણસાગર ગુણવંતા,જીવન૦ ।।૮।।
તમે ભવ બ્રહ્માના સ્વામી,જીવન૦ । અકળ મૂર્તિ અંતરજામી,જીવન૦ ।।
પતિતપાવન અશરણ શરણ,જીવન૦ । અધમ ઉદ્ધારણ અઘહરણ,જીવન૦ ।।૯।।
નખશિખ મૂર્તિ મંગળરૂપ,જીવન૦ । આવે જોએ સુખ અનૂપ,જીવન૦ ।।
આનંદ પાવ આનંદ કર,જીવન૦ । આનંદમાં મુખ મનોહર,જીવન૦ ।।૧૦।।
આનંદરૂપ અનુપમ એવું,જીવન૦ । સૌ જનને જોયા જેવું,જીવન૦ ।।
આનંદ વસન ભુષણ અંગે,જીવન૦ । આનંદ આપો છો ઉછરંગે,જીવન૦ ।।૧૧।।
કૃપાસિંધુ છો ઘનશ્યામ,જીવન૦ । ક્રોધ લોભ નિવારણ કામ,જીવન૦ ।।
પરમાત્મા પૂરણબ્રહ્મ,જીવન૦ । નીલકંઠ કહે નિગમ,જીવન૦ ।।૧૨।।
જીવ ઇશ્વરના છો સ્વામી,જીવન૦ । વળી સર્વે ધામના ધામી,જીવન૦ ।।
ક્ષર અક્ષરથી છો પર,જીવન૦ । અક્ષર બ્રહ્મ તમારૂં ઘર,જીવન૦ ।।૧૩।।
કાળ માયા તમારી શકિત,જીવન૦ । કરો બહુ કારજ એ વતી,જીવન૦ ।।
કોટિ બ્રહ્માંડને કરે છે,જીવન૦ । ઉત્પત્તિ સ્થિત્તિ ને હરે છે,જીવન૦ ।।૧૪।।
તેના નિયંતા છો તમે,જીવન૦ । સત્ય સ્વામી જાણ્યા અમે,જીવન૦ ।।
કારણના કારણ કહીયે,જીવન૦ । કાળના પણ કાળ લહીયે,જીવન૦ ।।૧૫।।
આત્માના આત્મા છો,જીવન૦ । પ્રાણના પણ પ્રાણ છો,જીવન૦ ।।
તમે ઇશ્વરના ઇશ્વર,જીવન૦ । અંતરજામી છો અઘહર,જીવન૦ ।।૧૬।।
સર્વેના છો સાક્ષી સાર,જીવન૦ । સકળ ફળના દેનાર,જીવન૦ ।।
સ્વયં જયોતિરૂપ રાજો,જીવન૦ । માયાગુણથી પર બિરાજો,જીવન૦ ।।૧૭।।
નિરાકાર નિરંજન કહે છે,જીવન૦ । તેશું તમારી ગતિ લહે છે,જીવન૦ ।।
છો અખંડ અવિનાશી,જીવન૦ । માયા રહિત છો સુખરાશી,જીવન૦ ।।૧૮।।
તમારી મૂર્તિનું પરિમાણ,જીવન૦ । કરી શકે શું અજાણ,જીવન૦ ।।
ચાર મુખે જો બ્રહ્મા ભાખે,જીવન૦ । પાંચ મુખે શિવ કહી દાખે,જીવન૦ ।।૧૯।।
સહસ્ત્ર મુખે કહે શેષ,જીવન૦ । ષડાનન ગાય ગણેશ,જીવન૦ ।।
તોય કોયે ન પામે પાર,જીવન૦ । એવી મૂર્તિ છે અપાર,જીવન૦ ।।૨૦।।
સર્વે શાસ્ત્ર પુરાણ માંયે,જીવન૦ । ગુણ તમારા ગવાયે,જીવન૦ ।।
સર્વે દેવ વંદન કરે છે,જીવન૦ । વેદ સ્તુતિ ઉચ્ચરે છે,જીવન૦ ।।૨૧।।
એવા સમર્થ સહુના સ્વામી,જીવન૦ । સહુ રહે છે શિશ નામી,જીવન૦ ।।
તમારો ભય ભુમીને ભારી,જીવન૦ । તેણે રહી છે લોકને ધારી,જીવન૦ ।।૨૨।।
તમારા ભયે સમે તરૂ ફળે,જીવન૦ । ફુલ ફળ વન સઘળે,જીવન૦ ।।
તમારા ભયથી શેષ હંમેશે,જીવન૦ । ચૌદ લોક ધાર્યા છે શિશે,જીવન૦ ।।૨૩।।
તમારા ભયથકી સાક્ષાત,જીવન૦ । વાસુ વરસાવે વરસાત,જીવન૦ ।।
તમારા ભયથી સૂર્ય શશિ,જીવન૦ । ફરે કાળ શકિત અહોનિશી,જીવન૦ ।।૨૪।।
તમારા ભયે બ્રહ્માંડે મૃત્યુ,જીવન૦ । રહે છે સદા સર્વત્ર ફરતું,જીવન૦ ।।
બ્રહ્મા વિષ્ણુ શારદા શિવ,જીવન૦ । રહે છે મરજીમાં તતખેવ,જીવન૦ ।।૨૫।।
છે એક એક બ્રહ્માંડાધીશ,જીવન૦ । તે પણ નમાવે છે શીશ,જીવન૦ ।।
એવા છોજી એક નિયંતા,જીવન૦ । સહુ રહે છે તમથી ડરતા,જીવન૦ ।।૨૬।।
એવા મોટા છો મહારાજ,જીવન૦ । તે મળ્યા છો મને આજ,જીવન૦ ।।
તે તો નાથ કરી છે દયા,જીવન૦ । તે ગુણ કેમ કરી જાય કહ્યાં,જીવન૦ ।।૨૭।।
તમે મેજાર મુજ પર કીધી,જીવન૦ । વળી બુડતાં બાંહ્ય ગ્રહી લીધી,જીવન૦ ।।
જેજે કર્યો તમે ગુણ,જીવન૦ । બીજો કરે એવો કુંણ,જીવન૦ ।।૨૮।।
તમે બિરૂદ પાળ્યું તમારૂં,જીવન૦ । જોયું નહિ કર્તવ્ય અમારૂં,જીવન૦ ।।
તમે ગર્ભવાસ ત્રાસ ટાળ્યો,જીવન૦ । એતો આડો આંક જ વાળ્યો,જીવન૦ ।।૨૯।।
જનમતાં જતન કીધી,જીવન૦ । મારી બહુનામી બહુવિધિ,જીવન૦ ।।
ખાનપાન ખબર રાખી,જીવન૦ । શું હું દેખાડું કહી દાખી,જીવન૦ ।।૩૦।।
આજ સુધી પણ અમારી,જીવન૦ । રાખો છો ખબર સારી,જીવન૦।।
પળે પળે કરો પ્રતિપાળ,જીવન૦ । એવો બીજો કોણ દયાળ,જીવન૦ ।।૩૧।।
વળી અંતકાળે આવો છો,જીવન૦ । રથ વેલ વિમાન લાવો છો,જીવન૦ ।।
વળી ઘણે મૂલે ચઢી ઘોડે,જીવન૦ । આવો છો સખા લઇ જોડે,જીવન૦ ।।૩૨।।
એમ અલબેલાજી આવો,જીવન૦ । દેહ દાસતણું મુકાવો,જીવન૦।।
તેને તેડી જાઓ છો સાથે,જીવન૦ । બેસારી રથ વિમાન માથે,જીવન૦ ।।૩૩।।
તેને આપો છો અક્ષરધામ,જીવન૦ । થાય છે જન તે પૂરણકામ,જીવન૦ ।।
બીજો એવો કોણ કૃપાળુ,જીવન૦ । તમ વિના દીઠા નહિ દયાળુ,જીવન૦ ।।૩૪।।
તમે દીનતણા છો બંધુ,જીવન૦ । સુખકારી સુખના સિંધુ,જીવન૦ ।।
તમે નાથ અનાથ જનના,જીવન૦ । તમે મહેરબાન છો મનના,જીવન૦ ।।૩૫।।
તમે નોધારાના આધાર,જીવન૦ । તમે દુર્બળના દાતાર,જીવન૦ ।।
તમે ભકતના ભય હરતા,જીવન૦ । નિજજનને નિર્ભય કરતા,જીવન૦ ।।૩૬।।
તમે સંત જનના સ્નેહી,જીવન૦ । કાપો કષ્ટ પડે જેહી,જીવન૦ ।।
તમે દાસતણાં દુઃખકાપી,જીવન૦ । કર્યા સુખિયા સુખ જ આપી,જીવન૦ ।।૩૭।।
એવા ભકત વત્સલ ભગવાન,જી૦ । દીધાં આશ્રિતને અભયદાન,જી૦ ।।
તમે અશરણના છો શરણ,જીવન૦ । દુઃખ ટાળી સુખના કરણ,જીવન૦ ।।૩૮।।
નિજજનના સુખ સારૂં,જીવન૦ । ઇયાં આવવું છે તમારૂં,જીવન૦ ।।
તમે અગમ સુગમ થઇ,જીવન૦ । આવી જન ઉદ્ધાર્યા કંઇ,જીવન૦ ।।૩૯।।
તમે નરતન ધરિયું નાથ,જીવન૦ । સર્વે સામગ્રી લઇ સાથ,જીવન૦ ।।
દઇ દર્શ સ્પર્શનું દાન,જીવન૦ । નિર્ભય જન કર્યા નિદાન,જીવન૦ ।।૪૦।।
મૂર્તિ તમારી મહારાજ,જીવન૦ । સરે સહુનાં જોઇ કાજ,જીવન૦ ।।
દર્શ સ્પર્શ જે તમારો,જીવન૦ । મહામોટુ સુખ દેનારો,જીવન૦ ।।૪૧।।
મળવું તમારૂં છે મોઘું,જીવન૦ । તે તો સહુને થયું છે સોંઘું,જીવન૦ ।।
કિયાં અમે કિયાં આપ,જીવન૦ । કીડી કુંજરનો મેળાપ,જીવન૦ ।।૪૨।।
સહુના નાથ તમે નિયંતા,જીવન૦ । સર્વાધાર સર્વના કરતા,જીવન૦ ।।
સર્વ પર છો સર્વેશ્વર,જીવન૦ । સહુના પ્રેરક પરમેશ્વર,જીવન૦ ।।૪૩।।
કયાં તમે ને કયાં અમે,જીવન૦ । તે તો કૃપા કરી છે તમે,જીવન૦ ।।
તમે અઢળક ઢળ્યા છો આજ,જીવન૦ । મહામેજાર કરી મહારાજ,જીવન૦ ।।૪૪।।
દેખી દુઃખિયા અતિ દાસ,જીવન૦ । તમે આવ્યા છો અવિનાશ,જીવન૦ ।।
કરવા અનેકનો ઉદ્ધાર,જીવન૦ । સહુ જનની લેવા સાર,જીવન૦ ।।૪૫।।
એવી તકમાં હું પણ આવ્યો,જીવન૦ । મારો ફેરો સફળ ફાવ્યો,જીવન૦ ।।
મારા સરિયાં સર્વે કાજ,જીવન૦ । તેતો તમે મળ્યે મહારાજ,જીવન૦ ।।૪૬।।
દુઃખ દરિયામાંથી તાર્યો,જીવન૦ । વળી અધમને ઉદ્ધાર્યો,જીવન૦ ।।
મારા સાચા છો સ્નેહી,જીવન૦ । જોઇ જોઇ જોયું તેહી,જીવન૦ ।।૪૭।।
ખરી વેળાનો ખજીનો,જીવન૦ । છો દામ દોયલા દિનો,જીવન૦ ।।
મારા મરણ ટાણાની મુડી,જીવન૦ । વળી ભવસાગરની હુડી,જીવન૦ ।।૪૮।।
એહ ભરોંસો છે મોટો,જીવન૦ । તે તો કેદી ન થાય ખોટો,જીવન૦ ।।
બદલે નહિ બિરૂદ તમારૂં,જીવન૦ । શીદ શંકા મનમાં ધારૂં,જીવન૦ ।।૪૯।।
છે અચળ મારે આશરો,જીવન૦ । ખરા દિનમાં ખરાખરો,જીવન૦ ।।
મૂર્તિ તમારી મીરાંથ મારી,જીવન૦ । નહીં મેલું હું હવે ન્યારી,જીવન૦ ।।૫૦।।
રાખીશ જીવ સાથે હું જડી,જીવન૦ । નહીં મેલું હું અળગી ઘડી,જીવન૦ ।।
તેમ નહીં મુકાય તમથકી,જીવન૦ । કહે નિષ્કુળાનંદ નકી,જીવન૦ ।।૫૧।।
ઇતિ શ્રી હરિસ્મૃતિ મધ્યે પંચમ ચિંતામણિઃ ।।૫।।
